İnsan alverini dayandırmağa necə yardım edə bilərsiniz?

Ev Sahibi və ya qonaq olaraq elanınızda potensial insan alveri vəziyyətini müəyyən etmək və tədbir görmək üçün addımlar ata bilərsiniz. Bunu nəzərə alaraq, insan alveri ilə bağlı şübhəli halları ABŞ İnsan Alverinə Qarşı Mübarizə üzrə Milli Qaynar Xəttə bildirməyinizi israrla tövsiyə edirik. ABŞ xaricindəsinizsə, Qlobal Müasir Köləlik Kataloqunda (GMSD) insan alveri problemi ilə məşğul olan təşkilatları tapa bilərsiniz.

İnsan alverinin tərifi

İnsan alverinin tərifi olduğunuz ölkədən asılı olaraq fərqlənə bilər, lakin əksər ölkələrin təriflərində Birləşmiş Millətlər Təşkilatının təqdim etdiyi üç əsas element  istifadə olunur. İnsan alveri ilə bağlı vəziyyətlərə aşağıdakılar daxil olmalıdır: 

1. Hərəkət: şəxslərin işə götürülməsi, nəql edilməsi, təhvil verilməsi, gizlədilməsi və ya qəbul edilməsi. 
2. Vasitə: güc tətbiq etmə hədəsi və ya güc tətbiqi, qaçırma, fırıldaqçılıq, vadaretmə və ya səlahiyyətdən sui-istifadə. 
3. Məqsəd: başqalarının seks əməyinin istismarı və ya cinsi istismarın digər formaları, məcburi əmək və ya xidmətlər, köləlik və ya köləliyə bənzər təcrübələr, əsarət və ya orqanların çıxarılması daxil olmaqla istismar.

Kimlər həssas vəziyyətdədir?

Hər kəs insan alverinə məruz qala bilsə də, bəzi insanlar əsas ehtiyacları ödənilmədiyinə görə digərlərindən daha həssas vəziyyətdədir. Bunlara yoxsulluq və ya qeyri-sabit yaşayış yeri şəraitində yaşayan insanlar və travma və ya asılılıqdan əziyyət çəkmiş insanlar daxildir. Mövcud və tarixi ayrı-seçkilik və qeyri-bərabərlik səbəbindən rəngli (ağdərili olmayan) insanlar, immiqrantlar və özünü LGBTQ+ qrupuna aid hesab edən insanlar bu həssaslıqlara görə daha çox istismara məruz qalır və insan alveri ilə üzləşirlər. 

Situasiyanın insan alverinə çevrilməsi üçün güc tətbiqi, saxtakarlıq və ya vadaretmə əlamətləri olmalıdır. Bunlara aşağıdakılar daxil ola bilər:

• Şəxs vəziyyətdən sərbəst və ya təhlükəsiz şəkildə çıxa bilmir və öz puluna və  şəxsi əşyalarına nəzarət edə bilməz.
• Şəxs işə qəbul zamanı razılaşdığı şərtlərdən fərqli şərtlərlə işləməyə vadar edilir.
• Şəxs başqa bir şəxs tərəfindən narkotik və ya spirtli içki qəbul etməyə məcbur edilir.
• Fiziki güc və ya zorakılıq təhdidləri və ya bunların tətbiqi 
• Fiziki məhdudiyyətlərin tətbiqi
• Fiziki xəsarətlər

Elanda istismar baş verərsə, qarşılaşa biləcəyiniz vəziyyətlər:

• Məcburi əmək:
  • İşçi azyaşlıdır
  • Zəif gigiyena, qeyri-kafi qidalanma və ya yorğunluq əlamətləri
  • İşəgötürən tərəfindən uyğunsuz məkanda məskunlaşdırılan işçi (məxfilik yoxdur/improvizə yataq düzülüşləri)
  • İşəgötürənə və ya işə qəbul edən tərəfə pul borcu var və/yaxud bunların vəd etdiyi və ya borclu olduğu məbləğlər ödənilmir
  • İşçiyə lazımi fasilələr etmək icazəsi verilmir
  • İşçi təhlükəli və ya qeyri-sağlam iş şəraitinə malikdir və münasib təhlükəsizlik vasitələri və ya təlim ilə təmin edilmir
  • Başqaları ilə danışarkən və ya ünsiyyət qurarkən başqa bir şəxs tərəfindən nəzarətdə saxlanıldığı görünür
• Seks alveri:
  • Elanın ünvanı kommersiya məqsədli sekslə bağlı onlayn reklamlarda qeyd olunur
  • Tez-tez və müxtəlif saatlarda icazəsiz qonaqlar haqqında məlumatlar.
  • Elanda həddindən artıq miqdarda seks elementlərinin olması
  • Video/foto çəkiliş üçün qurulmuş kommersiya avadanlıqlarının mövcudluğu

Potensial insan alveri vəziyyəti ilə qarşılaşdıqda nə etməlisiniz

Ev Sahibi və ya qonaq olaraq insan alverinin dayandırılmasına yardım edə bilərsiniz. Elanınızda potensial insan alveri situasiyası ilə qarşılaşsanız, İnsan Alverinə Qarşı Mübarizə üzrə Milli Qaynar Xətt ilə əlaqə saxlamaq üçün 1-888-373-7888 nömrəsinə zəng edərək, 233733 nömrəsinə "BeFree" yazıb göndərərək və ya humantraffickinghotline.org/chat ünvanında canlı söhbət başladaraq yardım əldə edə bilərsiniz. Qaynar xətt 24/7 açıqdır, pulsuzdur, məxfidir və 200-dən çox dildə xidmət göstərir. 

Potensial insan alveri insidentini Airbnb-yə də bildirməlisiniz. Airbnb-nin Təhlükəsizlik Mərkəzi əsas resurslara malik tətbiqdaxili vahid təhlükəsizlik mərkəzidir. Airbnb-nin Təcili Dəstək Xətti ilə Təhlükəsizlik Mərkəzi və dünyanın harasında olursunuzsa olun, yerli fövqəladə hallar xidmətləri vasitəsilə əlaqə saxlaya bilərsiniz.